IΣTOPIA Στ΄

Μετά την τουρκική κατάκτηση, οι περισσότεροι βυζαντινοί άρχοντες που επέζησαν, μετανάστευσαν σε λατινοκρατούμενες περιοχές κυρίως και στη Δυτική Ευρώπη.

 

Όσοι έμειναν στην Κωνσταντινούπολη συγχωνεύτηκαν με Έλληνες που ήρθαν στην Πόλη από την Καραμανία, τον Πόντο και τα νησιά. Ασχολήθηκαν με το εμπόριο και τη βιοτεχνία και απέκτησαν πλούτο. Ζούσαν στο Φανάρι, γύρω από το Πατριαρχείο και σχημάτισαν μια νέα άρχουσα τάξη, τους Φαναριώτες, οι οποίοι από τον 17ο αιώνα θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην  εκπαίδευση, στην επανάσταση του 1821 και στη διακυβέρνηση των Ελλήνων.

 

Αν και θεωρητικά οι Σουλτάνοι είχαν παραχωρήσει κάποιες ελευθερίες στους                " άπιστους" (γκιαούρηδες) υπηκόους τους, οι περιορισμοί που τους επέβαλαν ήταν πολλοί ,το ίδιο και  οι διακρίσεις που γίνονταν εις βάρος τους. Το χειρότερο όλων όμως ήταν η βαριά φορολογία που τους επέβαλαν και ο βαρύς φόρος αίματος που πλήρωναν στο παιδομάζωμα και στους βίαιους εξισλαμισμούς. 

 

Πολλοί βασανίστηκαν και πέθαναν για να μην αλλάξουν την πίστη τους, η εκκλησία τους τίμησε ως Νεομάρτυρες. Κάποιοι άλλοι δεν άντεξαν και αλλαξοπίστησαν, κράτησαν όμως κρυφά την πίστη τους, οι λεγόμενοι Κρυπτοχριστιανοί.

 

Οι Χριστιανοί ήταν υποχρεωμένοι να ζουν σε φτωχικές συνοικίες των πόλεων, να παίρνουν μέρος στις " αγγαρείες",  να καλλιεργούν τα άγονα χωράφια, καθώς οι εύφορες εκτάσεις είχαν έρθει στα χέρια του Σουλτάνου ,των Οθωμανών και άλλων φύλων. Οι  χριστιανοί ιδιοκτήτες τους αναγκάζονταν να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό ή σε απομονωμένα ορεινά μέρη του εσωτερικού.

 

Υποχρέωναν, ιδιαίτερα τους κατοίκους των νησιών, να υπηρετούν στον στρατό σε βοηθητικές θέσεις ( ναύτες, οδηγοί) αντικαθιστώντας τους σκλάβους και τους αιχμαλώτους. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν τέτοιες, ώστε πολλοί δεν γύριζαν πίσω ζωντανοί . Με το παιδομάζωμα, συγκέντρωναν τα υγιέστερα και ικανότερα αγόρια των Χριστιανών, τα εξισλάμιζαν,  και δημιουργούσαν τα στρατιωτικά σώματα των Γενιτσάρων που στρέφονταν στη συνέχεια ενάντια στον χριστιανικό πληθυσμό.

 

Μεγάλη πληγή για τους κατοίκους των νησιών ήταν και οι πειρατές, οι οποίοι άρπαζαν τη σοδειά , τα ζώα, αλλά και τους ίδιους του κατοίκους για να τους πουλήσουν στα σκλαβοπάζαρα.

 

Αν και είχαν παραχωρήσει στους χριστιανούς το δικαίωμα να δικάζονται στα εκκλησιαστικά δικαστήρια, τις σοβαρές υποθέσεις εκδίκαζαν τα μουσουλμανικά ιεροδικεία.

 

Στην καθημερινή τους ζωή ήταν υποχρεωμένοι να παραμερίζουν, να σκύβουν, να ντύνονται φτωχικά και να τους ανέχονται ως αφέντες. 

 

Η Οθωμανική αυτοκρατορία ενδιαφερόταν εξαιρετικά για την είσπραξη των φόρων, καθώς στα έσοδα αυτά στήριζε σε μεγάλο μέρος τη συντήρησή της. Οι φόροι που πλήρωναν οι Χριστιανοί ήταν περισσότεροι και μεγαλύτεροι από εκείνους που πλήρωναν οι Μουσουλμάνοι. Ήταν τακτικοί και έκτακτοι.

 

Ο Κεφαλικός φόρος ( χαράτσι), ο φόρος εστίας για τις κατοικίες τους, ο έγγειος φόρος για τη χρήση της γης και η δεκάτη για την αγροτική παραγωγή.

 

Στις απομακρυσμένες περιοχές οι διακρίσεις εις βάρος των Χριστιανών ήταν εντονότερες. Η κεντρική εξουσία δεν μπορούσε να ελέγξει εύκολα τους τοπικούς διοικητές  και αυτοί δεν δίσταζαν να κακομεταχειρίζονται τους υπόδουλους Ελληνες, για να ενισχύσουν το προσωπικό τους ταμείο.

 

Μετά τους δύο πρώτους αιώνες της Οθωμανικής κυριαρχίας οι συνθήκες ζωής καλυτέρευσαν καθώς μετριάστηκαν οι σφαγές, οι βίαιοι εξισλαμισμοί και το παιδομάζωμα.