top of page

Όσο περνούσε ο καιρός, η Φιλική Εταιρεία κατέστρωνε πολλά επαναστατικά σχέδια για τον τόπο και τον τρόπο έναρξης της Επανάστασης. Τελικά αποφασίστηκε να ξεκινήσει η Επανάσταση από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες (σημερινή Μολδαβία και Ρουμανία), όπου δεν υπήρχε οθωμανικός στρατός, οι ηγεμόνες τους ήταν Έλληνες Φαναριώτες και κατοικούσαν εκεί πολλοί Έλληνες. Επίσης, στη Βλαχία είχαν αναπτύξει ένοπλη δράση εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οι οπλαρχηγοί Ιωάννης Φαρμάκης και Γεωργάκης Ολύμπιος.

Η εξέγερση στη Μολδοβλαχία

Γ2

Ρίξε μια ματιά

Τον Φεβρουάριο του 1821 ο υπασπιστής του Ρώσου τσάρου, Αλέξανδρος Υψηλάντης, ηγήθηκε της εξέγερσης εναντίον των Τούρκων στη Μολδοβλαχία. Ωστόσο, μετά από επτά μήνες, η εξέγερση καταπνίγηκε από τον οθωμανικό στρατό.

Υπολογίζοντας στη ρωσική βοήθεια, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πέρασε τον Φεβρουάριο του 1821 τον ποταμό Προύθο και μπήκε στη Μολδαβία. Η Επανάσταση άρχισε και οι πρώτες δυσκολίες έκαναν την εμφάνισή τους. Τότε ο Υψηλάντης με τους περίπου 2.000 άντρες που συγκέντρωσε, στράφηκε προς το Βουκουρέστι. Στις 24 Φεβρουαρίου ο Υψηλάντης κυκλοφόρησε προκήρυξη με τίτλο «Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» και κάλεσε στα όπλα τους Έλληνες της περιοχής. Λίγες ημέρες αργότερα οι επαναστάτες κατέλαβαν το Βουκουρέστι, αλλά τελικά αποσύρθηκαν στα ορεινά αναμένοντας τις εξελίξεις.

Η εξέγερση στη Μολδοβλαχία καταδικάστηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις καθώς και από τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε', ο οποίος ενήργησε υπό την πίεση των Τούρκων. Αλλά και ο τσάρος της Ρωσίας καθαίρεσε τον Υψηλάντη από το αξίωμα του αξιωματικού του ρωσικού στρατού και έδωσε άδεια στα οθωμανικά στρατεύματα να εισβάλουν στην περιοχή.

Ο Υψηλάντης, με μερικές χιλιάδες πεζούς και λιγοστούς ιππείς, αντιμετώπισε τον πολυάριθμο οθωμανικό στρατό, που κινήθηκε εναντίον του, σε πολλές μάχες. Η αποφασιστικότερη από τις μάχες αυτές δόθηκε τον Ιούνιο του 1821 στο χωριό Δραγατσάνι και τελείωσε με ήττα των Ελλήνων. Ιδιαίτερα ο Ιερός Λόχος, το στρατιωτικό σώμα που αποτελούνταν από εθελοντές Έλληνες σπουδαστές των παροικιών, έχασε περισσότερα από τα μισά μέλη του.

Καταδιωκόμενος ο Υψηλάντης, πέρασε στην Αυστρία μαζί με τον Κοζανίτη υπασπιστή του Γεώργιο Λασσάνη, μερικούς αξιωματικούς και αρκετούς στρατιώτες. Άλλοι Έλληνες αντιστάθηκαν με επιτυχία στο Σκουλένι αλλά τελικά διαλύθηκαν, ενώ περίπου 100 κατόρθωσαν να φτάσουν πεζοπορώντας στην Ελλάδα. Οι αρχηγοί Ιωάννης Φαρμάκης και Γεωργάκης Ολύμπιος νικήθηκαν τον Σεπτέμβριο του 1821 πολεμώντας εναντίον των Τούρκων. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος και οι συμπολεμιστές του ανατινάχθηκαν στη μονή Σέκου, για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι.

Η εξέγερση στη Μολδοβλαχία

 

Τον Φεβρουάριο του 1821 η Φιλική Εταιρεία αποφάσισε να ξεκινήσει η επανάσταση από την Μολδοβλαχία, καθώς εκεί δεν υπήρχε οθωμανικός στρατός, οι ηγεμόνες της περιοχής ήταν Έλληνες, το ίδιο και πολλοί κάτοικοι, ενώ οι οπλαρχηγοί Ιωάννης Φαρμάκης και Γεωργάκης Ολύμπιος είχαν αναπτύξει ένοπλη δράση κατά των Οθωμανών.

 

Ο Υψηλάντης περνώντας τον Προύθο μπήκε στη Μολδοβλαχία, λόγω δυσκολιών που παρουσιάστηκαν στράφηκε στο Βουκουρέστι. Κυκλοφόρησε την προκήρυξη " Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος" και κάλεσε στα όπλα τους Έλληνες της περιοχής. Στη συνέχεια κατέλαβε το Βουκουρέστι και αποσύρθηκε στα ορεινά περιμένοντας τις εξελίξεις.

 

Οι Μεγάλες Δυνάμεις καταδίκασαν την εξέγερση, τό ίδιο αναγκάστηκε να κάνει και ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄κάτω από την πίεση των Τούρκων. Ο τσάρος της Ρωσίας, Αλέξανδρος Α΄καθαίρεσε τον Υψηλάντη από τη θέση του και έδωσε την άδειά του στους Τούρκους να εισβάλουν στην περιοχή.

 

Ο Υψηλάντης και όσοι τον ακολούθησαν έδωσαν πολλές μάχες με τους Τούρκους, η σημαντικότερη ήταν η μάχη στο Δραγατσάνι, στην οποία οι Έλληνες ηττήθηκαν και  ο Ιερός Λόχος, αποδεκατίστηκε. Ο Υψηλάντης καταδιωκόμενος από τους Τούρκους κατέφυγε στην Αυστρία μαζί με λίγους αξιωματικούς και στρατιώτες. Λίγους μήνες αργότερα νικήθηκαν ο Ιωάννης Φαρμάκης και ο Γεωργάκης Ολύμπιος. Ο δεύτερος μαζί με τους συμπολεμιστές του ανατινάχτηκαν στη μονή Σέκου.​Αν και η εξέγερση στη Μολδοβλαχία τερματίστηκε, πέτυχε τον σκοπό της να διασπάσει τον οθωμανικό στρατό και να επιταχύνει την επανάσταση στην Ελλάδα., συμβάλλοντας αποφασιστικά στην απελευθέρωσή του Έθνους.

Περίληψη

Η εξέγερση στη Μολδοβλαχία

Ντοκιμαντέρ,National Geografhic

Γλωσσάρι

Βουκουρέστι: Σημερινή πρωτεύουσα της Ρουμανίας (τότε της Βλαχίας).

Προκήρυξη: Κείμενο που δημοσιοποιείται και εξαγγέλλει τους λόγους μιας πολιτικής πράξης.

Προύθος: Παραπόταμος του Δούναβη, σύνορο της Ρουμανίας και της Μολδαβίας. Αποτελούσε φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη Ρωσία.

Η εξέγερση στη Μολδοβλαχία

Τηλεοπτική εκπομπή, εκπαιδευτικού περιεχομένου,  του  συνάδελφου Δημητρίου Νατσιού.

Ἄς μή βρέ­ξει πο­τέ
τό σύν­νε­φον, καί ὁ ἄ­νε­μος
σκλη­ρός ἄς μή σκορ­πί­σει
τό χῶ­μα τό μα­κά­ριον
πού σᾶς σκε­πά­ζει.

Ὦ γνή­σια τῆς Ἑλ­λά­δος
τέ­κνα ψυ­χαί πού ἐ­πέ­σα­τε
εἰς τόν ἀ­γώ­να ἀν­δρεί­ως,
τάγ­μα ἐ­κλε­κτῶν Ἡ­ρώ­ων,
καύ­χη­μα νέ­ον.

Έλληνες της πατρίδος
και των προγόνων άξιοι·
Έλληνες σεις, πώς ήθελεν
άπό σας προκριθείν
άδοξος τάφος;

Η επτάμηνη εξέγερση στη Μολδοβλαχία μπορεί να τερματίστηκε, κατάφερε ωστόσο να διασπάσει τα οθωμανικά στρατεύματα και να επιταχύνει την επανάσταση στην Ελλάδα. Συνέβαλε έτσι αποφασιστικά στην απελευθέρωση του Έθνους.

«Ως Χριστιανός ορθόδοξος και υιός της ημετέρας Καθολικής Εκκλησίας, ορκίζομαι στο όνομα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και της Αγίας Τριάδας να μείνω πιστός εις την Πατρίδα μου και εις την Θρησκείαν μου.
Ορκίζομαι να ενωθώ με όλους τους αδελφούς μου Χριστιανούς δια την ελευθερίαν της Πατρίδος μας.
Ορκίζομαι να χύσω και αυτήν την υστέραν ρανίδα του αίματός μου υπέρ της θρησκείας και Πατρίδος μου.
Να αποθάνω μετά των αδελφών μου υπέρ της Ελευθερίας της Πατρίδος και της Θρησκείας μου.
Να φονεύσω και αυτόν τον ίδιον τον αδελφόν μου, εάν τον εύρω προδότην της Πατρίδος μας. Να υποτάσσομαι στον υπέρ της Πατρίδος μου αρχηγόν, Να μη βλέψω εις τα όπισθέν μου, εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος και Θρησκείας μου.
Να λάβω τα όπλα εις κάθε περίστασιν, ευθύς μόλις ακούσω ότι ο Αρχηγός μου εκστρατεύει κατά των τυράννων και να συγκαταφέρω άπαντας τους φίλους και γνωρίμους μου εις το να με ακολουθήσωσιν. Να βλέψω πάντοτε τους εχθρούς μου με μίσος και με περιφρόνησιν. Να μη παρατήσω τα όπλα προτού να ιδώ ελευθέραν την Πατρίδα μου και εξολοθρευμένους τους εχθρούς της.
Να χύσω το αίμα μου, ίνα νικήσω τους εχθρούς της θρησκείας μου ή ν΄ αποθάνω ως μάρτυς δια τον Ιησού Χριστόν.
Ορκίζομαι τέλος πάντων εις το της Θείας Μεταλήψεως φοβερόν Μυστήριον ότι θα υστερηθώ της Αγίας Κοινωνίας εις την τελευταία μου εκείνην ώρα, εάν δεν εκτελέσω απάσας τας υποσχέσεις, τας οποίας έδωσα ενώπιον της εικόνος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού »

Ο Όρκος των Ιερολοχιτών

 Ωδή στον Ιερό Λόχο

Ανδρέας Κάλβος

bottom of page