

-ΜΙΑ ΓΩΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ -
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ


![]() Στράτης ΜυριβήληςΟ λογοτέχνης που πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους, στον Α΄ Παγκόσμιο και τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Προτάθηκε για νόμπελ και συνδέθηκε με τη Μεταξική Δικτατορία, ενώ υπήρξε σοσιαλιστής... | ![]() ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της γενιάς του '30, αντιμιλιταριστής πατριώτης και λυρικός πεζογράφος του Αιγαίου, ένας «αδιάλλακτος της λογοτεχνίας» σε συνεχή αναζήτηση της ελληνικότητας, γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου του 1892 στην υπόδουλη ακόμη Συκαμιά της Λέσβου. | ![]() Η γενιά του πολέμησε για την ανόρθωση του ελληνισμού κατά τους βαλκανικούς πολέμους, παρακολούθησε με πόνο τη Μικρασιατική Καταστροφή και την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας και τελικά στράφηκε σε έναν ενδοσκοπικό εθνικισμό, αναζητώντας με πάθος τα διακριτικά της ελληνικής συνείδησης στην ελληνική γη και στη λαϊκή παράδοση. |
---|---|---|
![]() mirivilis | ![]() kountouras_1916_03 | ![]() 3612504_orig |
![]() 7mage0000075B | ![]() 77607 | ![]() 6675117 |
Στράτης Μυριβήλης
Ο Στρατής Μυριβήλης (1892-1969) ήταν Έλληνας πεζογράφος της Γενιάς του ΄30. Το πραγματικό του όνομα ήταν Ευστράτιος Σταματόπουλος,πήρε το ψευδώνυμό του απο το βουνό Μιριβίλι, στην πλαγιά του οποίου βρίσκεται η γενέτειρά του. Ήταν το πρώτο από τα πέντε παιδιά του Χαράλαμπου και της Ασπασίας Σταματοπούλου.
Γεννήθηκε στη Συκαμιά της Λέσβου στις 30 Ιουνίου 1892, 30 Ιουνίου του 1892 στη Συκαμιά της Μυτιλήνης, που ήταν τότε υπό τουρκική κατοχή, έζησε στο νησί μέχρι το 1969.
Κατά τα πρώτα του σχολικά χρόνια αδιαφορούσε για τα μαθήματα και δεν άντεχε την πειθαρχία του σχολείου. Παρόλα αυτά στο Γυμνάσιο η λογοτεχνία κίνησε έντονα το ενδιαφέρον του.
Η Λέσβος εκείνη την εποχή γνώριζε μεγάλη πνευματική άνθηση και ο Μυριβήλης ήρθε σε επαφή με τους πνευματικούς κύκλους του νησιού και άρχισε να συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά. Παράλληλα, επειδή αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες, εργαζόταν ως δάσκαλος.
Το 1912 μετακόμισε στην Αθήνα, όπου γράφτηκε στην Φιλοσοφική και τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών ενώ παράλληλα εργαζόταν ως συντάκτης σε διάφορες εφημερίδες. Την ίδια χρονιά κατατάχθηκε στον στρατό ως εθελοντής και πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους, στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική εκστρατεία. Μετά την Μικρασιατική καταστροφή επέστρεψε στη Λέσβο όπου και παρέμεινε ως το 1932.
Εκεί ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Επίσης εξέδιδε δύο εφημερίδες, την "Καμπάνα" (1923-1924) και τον "Ταχυδρόμο" (μέχρι την εγκατάστασή του στην Αθήνα το 1932. Συνέχισε να συνεργάζεται με διάφορες εφημερίδες ("Η Καθημερινή", "Ακρόπολις", "Η Πρωία"), περιοδικά ("Νέα Εστία", "Το Ναυτικό μας", "Στρατιωτικά Νέα") και τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών. Παράλληλα, από το 1938 ως το 1955 εργαζόταν στη βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων.
Το 1940 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο πεζογραφίας για τη συλλογή διηγημάτων Το γαλάζιο βιβλίο και το 1958 έγινε Ακαδημαϊκός.
Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Στρατής Μυριβήλης μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους Διανοούμενους ολόκληρου του Κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε, διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πολιτικές και ιδεολογικές του μεταπτώσεις.
Ξεκίνησε ως δημοτικιστής και θιασώτης του βενιζελισμού, ενώ στη δεκαετία του '20 συνδέθηκε με τον σοσιαλιστή και δις πρωθυπουργό (1924 και 1932) Αλέξανδρο Παπαναστασίου. Με την εγκαθίδρυση της 4ης Αυγούστου, στράφηκε προς τα δεξιά, αν και η μεταξική δικτατορία είχε απογορεύσει την κυκλοφορία των έργων του «Η ζωή εν τάφω» και «Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια».
Αργότερα, στον εμφύλιο πόλεμο, τάχθηκε εναντίον των
κομμουνιστών.
Πέθανε στην Αθήνα, στις 19 Ιουλίου 1969, από βρογχοπνευμονία.
είπε για το έργο του...

Το πρώτο λογοτεχνικό, κείμενο, που διάβασα στα δέκα μου χρόνια, , με αληθινό χτυποκάρδι, ήταν τα προς τη μητέρα μου ερωτικά γράμματα του πατέρα , που τα ξετρύπωσα απ’ την καρυδένια κασέλα, «όλα σε γαλάζιο χαρτί δεμένα με μια βυσινιά ξεθωριασμένη κορδέλα. Διάβαζα το πρώτο, όλο σε ρίμες γραμμένο και πάνω κάτω δυο άσπρα περιστεράκια να φιλιούνται». Τότε μου γεννήθηκε και η διάθεση να συνθέσω και να διηγηθώ στον πατέρα μου μια καταπληχτική ιστορία, μια φαντασία μεγάλη και κάμποσο τρομαχτική...

Το πρώτο λογοτεχνικό, κείμενο, που διάβασα στα δέκα μου χρόνια, , με αληθινό χτυποκάρδι, ήταν τα προς τη μητέρα μου ερωτικά γράμματα του πατέρα , που τα ξετρύπωσα απ’ την καρυδένια κασέλα, «όλα σε γαλάζιο χαρτί δεμένα με μια βυσινιά ξεθωριασμένη κορδέλα. Διάβαζα το πρώτο, όλο σε ρίμες γραμμένο και πάνω κάτω δυο άσπρα περιστεράκια να φιλιούνται». Τότε μου γεννήθηκε και η διάθεση να συνθέσω και να διηγηθώ στον πατέρα μου μια καταπληχτική ιστορία, μια φαντα σία μεγάλη και κάμποσο τρομαχτική...
Συλλογές Διηγημάτων
-
Κόκκινες ιστορίες, 1915
-
Διηγήματα, 1928
-
Το πράσινο βιβλίο, 1936
-
Το γαλάζιο βιβλίο, 1939
-
Το κόκκινο βιβλίο, 1952
-
Το βυσινί βιβλίο, 1959
Μυθιστορήματα
-
Η ζωή εν τάφω (μυθιστόρημα), 1924 α' έκδοση, 1930 β' έκδοση με διαφοροποιήσεις και προσθήκες
-
Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια, 1932
-
Η Παναγιά η Γοργόνα (δημοσιεύτηκε με τίτλο Η Παναγιά η Ψαροπούλα το 1939 σε συνέχειες. Στη συνέχεια αποσπάσματά του δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες και οριστικά εκδόθηκε το 1949).
-
Το Μυθιστόρημα των Τεσσάρων (μαζί με τους Καραγάτση, Τερζάκη, Βενέζη), 1958.
Νουβέλες
-
Ο Βασίλης ο Αρβανίτης (πρώτη μορφή 1934, δεύτερη μορφή περιλαμβάνεται στο Γαλάζιο Βιβλίο, και οριστική μορφή το 1943/44)
-
Τα παγανά, 1945
-
Ο Παν, 1946
Παιδικά
-
Ο αργοναύτης (παιδικό μυθιστόρημα), 1936
-
«Στάθης Σταθάς», (1934)
Ταξιδιωτικά
-
Το τραγούδι της Γης-ελληνική συμφωνία. Λυρικό πεζογράφημα., 1937
-
Μικρές φωτιές (ποιητική συλλογή), 1942
-
Απ' την Ελλάδα (ταξιδιωτικό), 1954
Διαλέξεις - Δοκίμια
-
Ιωάννης Γρυπάρης· Σκαραβαίοι και Τερρακότες (διάλεξη της 11ης/4/1943 στο θέατρο Κυβέλη), 1943
-
Το Πνεύμα της 28ης Οκτωβρίου (δοκίμιο), 1945
-
Ο Κομμουνισμός και το παιδομάζωμα (διάλεξη τον Νοέμβριο του 1948 στην Καλαμάτα), 1948
-
Μιλάμε για την Τέχνη (δοκίμιο), 1958
-
Το λογοτεχνικό τέταρτο (δοκίμιο - εκπομπές από ραδιόφωνο), 1962
-
Αγνάντεμα Α: Ο Παλαμάς στη ζωή μου (δοκίμιο), 1963
Άλλα κείμενα
-
Πτερόεντα (χρονογράφημα), 1966
-
«Άνθρωποι από τη Λαοδικεία», (1947)
Πηγές για τη ζωή και το έργο του Στράτη Μυριβήλη
Για τη δημιουργία των σελίδων που αφορούν στη ζωή και το έργο του Στράτη Μυριβήλη χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό από τις παρακάτω ιστοσελίδες και βιβλία:
-
Πρωτοπορία
-
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου Ε.Κ.Β
-
Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ
-
Παρίσης, Νικήτας Ι. Στράτης Μυριβήλης. Η μεσοπολεμική πεζογραφία: Από τον πρώτο παγκόσμιο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο 1914-2939, τ. 6. Αθήνα: Σοκόλη – Κουλεδάκη, 1996
-
Νέα Εστία. Αφιέρωμα στο Στράτη Μυριβήλη (1890 - 1969), τ. 128 (Χριστούγεννα 1990), σ. 89
-
Αθανασόπουλος, Βαγγέλης. Οι μάσκες του ρεαλισμού. Εκδοχές του νεοελληνικού αφηγηματικού λόγου: Καστανιώτης, 2003
-
Βιογραφική εγκυκλοπαίδεια Ελλήνων Λογοτεχνών, εκδόσεις Παγουλάτου