top of page

Μια ματιά στην εκπαίδευση των βυζαντινών...

Γραφή

Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν κεφαλαία γράμματα, τετραγωνισμένα.Το ίδιο και οι Ρωμαίοι οι οποίοι είχαν δανειστεί το αλφάβητό τους από τους Έλληνες άποικους της περιοχής. Έτσι το αλφάβητο της Χαλκίδας ονομάστηκε λατινικό και εξαπλώθηκε μέσω των Ρωμαίων στην Δυτική Ευρώπη.

 

Στο βυζάντιο μέχρι τον 9ο αιώνα χρησιμοποιούσαν τη μεγαλογράμματη τετραγωνισμένη γραφή.  

 

Από την εποχή αυτή άρχισαν να γράφουν και με μικρά γράμματα. Η μικρογράμματη γραφή, μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν ανεπίσημα σε χειρόγραφα.

Μέχρι τον 10ο αιώνα αντικατέστησε πλήρως τη μεγαλογράμματη  για λόγους συντομίας και ταχύτητας.

 

Συνέχισαν να χρησιμοποιούν κεφαλαία γράμματα μόνον σε τίτλους, επικεφαλίδες και στην αρχή ενός κεφαλαίου.

 

Αυτή η μικρογράμματη γραφή ήταν η μεσαιωνική γραφή των Ελλήνων, από την οποία προέκυψαν τελικά το σύγχρονο ελληνικό , το ρωσικό, το γεωργιανό και το αρμενικό αλφάβητο.

 

Βασικό χαρακτηριστικό της είναι ότι αποτελείται από συνδυασμούς γραμμάτων ή συλλαβών,τις λεγόμενες λιγατούρες που γράφονται με λιγότερες μονοκονδυλιές κάνοντας πιο γρήγορο το γράψιμο. Ο αριθμός των λιγατούρων είναι αρκετά μεγάλος και  δυσκολεύει τον σύγχρονο αναγνώστη.

 

Μέχρι την ανακάλυψη της τυπογραφίας η έκδοση των βιβλίων γινόταν στο χέρι, τα βιβλία ήταν δηλαδή χειρόγραφα.

 

Στα μοναστήρια και στο παλάτι στην Κωνσταντινούπολη, υπήρχαν ειδικοί χώροι τα scriptoria, όπου οι γραφείς μοναχοί, κληρικοί και λαϊκοί αντέγραφαν και διακοσμούσαν τα χειρόγραφα, οι λεγόμενοι γραφείς ή αντιγραφείς.

 

bottom of page