top of page
joel-filipe-pfX-GsJMtDY-unsplash.jpg

ΗΠΕΙΡΟ

  • Twitter
  • Instagram

Ἀνακάλυψε τήν 

ΧΑΡΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Γεφύρια

ΓΕΦΥΡΙΑ

Ἡ ζωή στά ὀρεινά

Ἡ ζωή στά ὀρεινά

Ἡ ζωή στά ὀρεινά
Search video...
ΜΑΣΤΟΡΟΧΩΡΙΑ - ΕΚΠΟΜΠΗ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ

ΜΑΣΤΟΡΟΧΩΡΙΑ - ΕΚΠΟΜΠΗ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ

03:10
Play Video
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΜΑΣΤΟΡΩΝ-ΜΑΣΤΟΡΟΧΩΡΙΑ

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΜΑΣΤΟΡΩΝ-ΜΑΣΤΟΡΟΧΩΡΙΑ

09:54
Play Video
Πώς χτίζονταν τα γεφύρια

Πώς χτίζονταν τα γεφύρια

12:23
Play Video

THΣ APTAΣ TO ΓEΦYPI

Της Άρτας το γεφύρι είναι λαϊκό αριστούργημα, σαν ένα κομμάτι από ραψωδία ομηρική. Και είναι για να το εκμεταλλεύονται ποίηση και μουσική μας όσο υπάρχουν...

 

Κωστής Παλαμάς (1930)

Η παραλογή

εἶναι ἕνα

Δημοτικό τραγούδι

πού ἀφηγεῑται μία ἱστορία.

μοιάζει μέ τά ἀκριτικά τραγούδια

καί ἔχει τίς ρίζες της στό θέατρο καί τήν παντομίμα

Η παραλογή αυτή είναι ένα από τα γνωστότερα και ωραιότερα δημιουργήματα της λαϊκής μούσας και στηρίζεται σε μια μακραίωνη παράδοση, σχετική με τη θεμελίωση μεγάλων έργων.

 

Από τους αρχαίους ακόμα χρόνους υπήρχε η δοξασία ότι, για να στερεωθεί και να προφυλαχθεί από κάθε κίνδυνο ένα κτίσμα, έπρεπε να θυσιαστεί στα θεμέλιά του κάποιο ζωντανό πλάσμα.

 

Το γεφύρι της Άρτας, ένα έργο τόσο δύσκολο και θαυμαστό για την εποχή του, ενέπνευσε το ομώνυμο δημοτικό τραγούδι και πλούτισε την παράδοση με το δικό του θρύλο.

 

Παραλλαγές του τραγουδιού, που αναφέρονται και σε άλλα γεφύρια ή οικοδομήματα, υπάρχουν όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την περιοχή των Βαλκανίων. 

 

 

 

Σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες γιοφύριν εθεμέλιωναν στης Άρτας το ποτάμι.

Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν. Μοιρολογούν οι μάστορες και κλαιν οι μαθητάδες. "Αλίμονο στους κόπους μας, κρίμα στις δούλεψές μας,

ολημερίς να χτίζουμε, το βράδυ να γκρεμιέται.

 

 

"Πουλάκι εδιάβη κι έκατσεν, αντίκρυ στο ποτάμι,

δεν εκελάηδε σαν πουλί, μηδέ σα χελιδόνι,

παρά εκελάηδε κι έλεγε μ' ανθρώπινη λαλίτσα:"

αν δε στοιχειώσετε άνθρωπο, γιοφύρι δε στεριώνει

και μη στοιχειώσετε ορφανό, μη ξένο, μη διαβάτη,

παρά του πρωτομάστορα την όμορφη γυναίκα,

που έρχεται αργά τ' αποταχύ και πάρωρα το γιόμα.

 

"Τ' άκουσ' ο πρωτομάστορας και του θανάτου πέφτει.

Πιάνει, μηνάει της Λυγερής με το πουλί τ' αηδόνι.

Αργά ντυθεί, αργά αλλαχτεί, αργά να πάει το γιόμα,

αργά να πάει να διαβεί της Άρτας το γιοφύρι.

Και το πουλί παράκουσε κι αλλιώς επήγε κι είπε:

"Γοργά ντύσου, γοργά άλλαξε, γοργά να πας το γιόμα,

γοργά να πας και να διαβείς της Άρτας το γιοφύρι.

 

"Να τηνε κι εμφανίστηκε από την άσπρη στράτα.

Την είδ' ο πρωτομάστορας, ραγίζεται η καρδιά του.

Από μακριά τους χαιρετά κι από κοντά τους λέει:

"Γειά σας χαρά σας μάστοροι και σεις οι μαθητάδες,

μα τι έχει ο πρωτομάστορας και είναι βαργομισμένος;

Το δαχτυλίδι του 'πεσε στην πρώτη την καμάρα

και ποιός να μπει και ποιός να βγει, το δαχτυλίδι να 'βρει;"

 

"Μάστορα, μην πικραίνεσαι κι εγώ να πά' σ' το φέρω,

εγώ να μπω, εγώ να βγω, το δαχτυλίδι να 'βρω.

"Μηδέ καλά κατέβηκε, μηδέ στη μέση πήγε.

"Τράβα καλέ μ' τον άλυσο, τράβα την αλυσίδα,

τι όλον κόσμο ανάγειρα και τίποτας δεν βρήκα.

"Ένας πηχάει με το μυστρί κι άλλος με τον ασβέστη,

παίρνει κι ο πρωτομάστορας και ρίχνει μέγα λίθο.

"Αλίμονο στη μοίρα μας, κρίμα στο ριζικό μας!

Τρεις αδερφάδες ήμαστε κι οι τρεις κακογραμμένες.

Η μια 'χτισε το Δούναβη κι η άλλη τον Αφράτη

κι εγώ η πιο στερνότερη της Άρτας το γιοφύρι.

Ως τρέμει το καρυόφυλλο, να τρέμει το γιοφύρι
κι ως τρέμουν τα δεντρόφυλλα, να πέφτουν οι διαβάτες."

"

"Κόρη, το λόγον άλλαξε κι άλλη κατάρα δώσε,

που 'χεις μονάκριβο αδελφό, μη λάχει και περάσει.

"Κι αυτή το λόγον άλλαξε κι άλλη κατάρα δίνει.

" Αν τρέμουν τ' άγρια βουνά, να τρέμει το γιοφύρι

κι αν πέφτουν τ' άγρια πουλιά, να πέφτουν οι διαβάτες, 'τί έχω αδερφό στην ξενιτιά, μη λάχει και περάσει.

 

Δημοτικό τραγούδι

 

Πέτρινα Γεφύρια

ΦΑΡΟΙ

Φάροι

ΚΑΣΤΡΑ

Κάστρα
Ενδυμασία

ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

Οι γυναικείες φορεσιές μοιάζει να έχουν φτιαχτεί για να εντυπωσιάσουν, παρά για να αναδείξουν την ομορφιά του σώματος. Αντίθετα με την ανδρική ενδυμασία η οποία παρουσιάζεται ως ένα ενιαίο κοινό ένδυμα, η γυναικεία ενδυμασία  παρουσιάζει μεγάλες διαφοροποιήσεις μέσα στο χώρο.
Τα ανδρικά υφαντά διακοσμούνταν μόνο στις άκρες, ενώ τα γυναικεία είχαν ένα ολοκληρωμένο
διακοσμητικό θέμα.

ΦΥΣΗ

ΦΥΣΗ

Φύση

Φύση

Φύση
Search video...
λίμνη Γκιστόβα, Γράμμος, δρακόλιμνη, mount Gramos, glacial lake Gistova

λίμνη Γκιστόβα, Γράμμος, δρακόλιμνη, mount Gramos, glacial lake Gistova

03:20
Play Video
Η Χλωρίδα & η Πανίδα του Γράμμου από Μίμη Οικονόμου

Η Χλωρίδα & η Πανίδα του Γράμμου από Μίμη Οικονόμου

08:51
Play Video
ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΒΙΚΟΥ-ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ-1982

ΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΒΙΚΟΥ-ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ-1982

00:00
Play Video

ΣΠΗΛΑΙΑ

Σπήλαια

ΧΛΩΡΙΔΑ ΠΑΝΙΔΑ

Χλωρίδα -Πανίδα

Χλωρίδα καί Πανίδα

Χλωρίδα καί Πανίδα

Χλωρίδα καί Πανίδα
Search video...
Χέλι

Χέλι

05:55
Play Video
Αρκούδες- Ο μαγικός κόσμος των ζώων

Αρκούδες- Ο μαγικός κόσμος των ζώων

24:11
Play Video
Αρκούδα ξυπνάει από χειμέριο ύπνο

Αρκούδα ξυπνάει από χειμέριο ύπνο

00:28
Play Video
Παραγωγή

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα κοτόπουλα, το κρέας, το ψάρι, το κρασί, το τσίπουρο, τα αρωματικά βότανα, το μέλι και τα παραδοσιακά γλυκά και ζυμαρικά είναι ο βασικός αγροδιατροφικός "θησαυρός" της Ηπείρου.



 

ΙΣΤΟΡΙΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ

Ιστορία

Ἱστορία

Ἱστορία

Ἱστορία
Search video...
ΕΘΝΙΚΟΙ ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ

ΕΘΝΙΚΟΙ ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ

13:56
Play Video

Μουσεία Μνημεία

Μνημεῖα καί Μουσεῖα

Μνημεῖα καί Μουσεῖα

Μνημεῖα καί Μουσεῖα
Search video...
Ωδείο (Νικόπολη)

Ωδείο (Νικόπολη)

02:16
Play Video
Βασιλική Α΄ Δομετίου (Νικόπολη)

Βασιλική Α΄ Δομετίου (Νικόπολη)

02:26
Play Video
Μνημείο Αυγούστου (Νικόπολη)

Μνημείο Αυγούστου (Νικόπολη)

02:19
Play Video
Μουσεία καί Μνημεῖα

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ...

Προτάσεις γιά ψυχαγωγία...

ΔΙΑΒΑΣΕ, ΔΕΣ, ΑΚΟΥ... ΔΟΚΙΜΑΣΕ

Βιβλία, ταινίες, μουσική, άλλά καί συνταγές άπό τήν Ἤπειρο.

bottom of page